در سیستمهای تاسیساتی ساختمان، لولههای فاضلاب یکی از بخشهایی هستند که بیشترین فشار، بیشترین آلودگی و بیشترین آسیبپذیری را دارند. اما بسیاری از گرفتگیها، بوهای نامطبوع و حتی ترکیدگیهای پرهزینه، قابل پیشگیریاند به شرط اینکه نگهداری لولهها بهصورت اصولی انجام شود.
با رعایت چند نکته ساده میتوان عمر لولههای فاضلاب را تا ۱۰ سال افزایش داد و هزینههای تعمیر و لولهبازکنی را به حداقل رساند.
در این میان، استفاده از سرویسهای حرفهای نیز نقش مهمی در سالم ماندن لولهها ایفا میکند؛ جایی که مجموعههایی مثل (Bazkoni.com) با ابزارهای استاندارد و فنر برقی تخصصی، مسیر را برای یک سیستم فاضلاب سالمتر هموار میسازند.
پیشگیری از گرفتگی؛ پایه اصلی افزایش عمر لولههای فاضلاب
بیش از ۷۰ درصد گرفتگیهای شدید در تهران و البرز به دلیل تجمع تدریجی چربی، مو، تفاله غذا و مواد صابونی ایجاد میشود.
نکات کلیدی و عملی برای پیشگیری روزانه:
- هیچگاه روغن و چربی سرخکردنی را در سینک نریزید حتی یک لیتر روغن میتواند در ۱۰ متری لوله یک لایه ۳–۵ میلیمتری چربی سفت ایجاد کند.
- توری استیل ریز (مش ۱۰۰ یا بالاتر) روی همه سینکها و کفشورها نصب کنید بهترین سرمایهگذاری زیر ۵۰ هزار تومان!
- هفتهای یک بار آب جوش + مایع ظرفشویی غلیظ بریزید چربیهای نیمهسفت را آب میکند.
- جرمگیری طبیعی ماهانه: ۱ پیمانه جوش شیرین + ۲ پیمانه سرکه سفید. ۱۵ دقیقه صبر کنید، سپس ۳ لیتر آب جوش بریزید.
- در رستوران و فستفودی ها: طبق آییننامه شهرداری تهران از سال ۱۴۰۲نصب گریستراپ (چربیگیر) الزامی است که البته برای جلوگیری از گرفتگی لوله ها کاری بسیار مفیدی خواهد بود.
اگر این عادات نهادینه نشود، رسوبات به مرور به سنگ تبدیل شده و تنها راه حل، فنرزنی سنگین یا تعویض لوله خواهد بود.
سرویس دورهای با فنر برقی؛ تنها راهکار واقعی افزایش عمر ۱۰ ساله
فنر برقی (اسپرینگ) تنها ابزاری است که میتواند رسوبات سفتشده را از دیواره داخلی لوله جدا کند بدون اینکه به لوله آسیب بزند. اسیدها صرفاً رسوب را حل میکنند و در طولانیمدت باعث خوردگی و نازک شدن لوله میشوند.
بهترین زمانبندی سرویس دورهای (توصیه اتحادیه و شرکت بازکنی)
- ابتدای مهرماه (قبل از شروع بارندگی)
- اواخر اسفند (پس از زمستان )
- ساختمانهای بالای ۱۰ سال ساخت → هر ۶ ماه یک بار
- خانههایی با سابقه گرفتگی → هر ۴–۶ ماه
- مجتمعهای مسکونی بالای ۱۰ واحد → هر ۳–۴ ماه یک بار برای لولههای اصلی
مجموعه بازکنی دات کام با دستگاههای فنر برقی ۱۰۰۰ وات تا ۳۰۰۰ وات آلمانی و فنرهای ۱۶–۲۲ میلیمتری، رسوب زدایی کامل تا شعاع ۱۰۰ متر را با تضمین کتبی انجام میدهد.
جلوگیری از ورود اجسام سخت؛ عامل شماره یک ترکیدگی ناگهانی
ورود اجسام غیرقابل تجزیه به لوله های فاضلاب باعث میشود فنر در لوله گیر کند و در بدترین حالت لوله بترکد.
اجسامی که هرگز نباید وارد فاضلاب شوند:
- تهسیگار، نوار بهداشتی، دستمال کاغذی ضخیم
- نایلون، پلاستیک، کیسه فریزر
- تفاله چای، قهوه، پوست تخمه و میوههای سفت
- گوشپاککن، مو، نخ دندان
- پوشک بچه، دستمال مرطوب
در صورت ورود این موارد و ایجاد گرفتگی، بهترین کار استفاده از خدمات فوری لولهبازکنی است تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
نگهداری پاییزی لولهها؛ حیاتیترین فصل برای سیستم فاضلاب
پاییز و زمستان،بیشترین آمار گرفتگی را خواهد داشت.
اقدامات ضروری قبل از شروع باران:
- تمیز کردن کامل پشتبام از برگ، آشغال و گلولای
- شستشوی ناودانها با شیلنگ فشار قوی (حداقل ۱۲۰ بار)
- نصب توری برنجی یا استیل روی قیف ناودانها
- فنرزنی پیشگیرانه لولههای اصلی و رایزرها
- بررسی و عایقکاری لولههای روکار در پارکینگ و حیاط
بسیاری از مشتریان بازکنی در مهر و آبان از پکیج ویژه «سرویس پاییزی لوله بازکنی» استفاده میکنند که شامل فنرزنی + شستشوی ناودان + تضمین ۶ ماهه است.
جلوگیری از بوی بد فاضلاب؛ سادهترین نشانه سلامت لولهها
بوی بد فاضلاب یعنی گاز متان و سولفید هیدروژن در حال خروج است که هم خطرناک است و هم نشانه رسوب یا خشک شدن سیفون.
راهکارهای فوری و دائمی:
- همیشه سیفون زیر سینک و ظرفشویی پر از آب باشد (حداقل ۵ سانت آب)
- کفشورهای بدون استفاده را با درپوش یا روغن مایع بپوشانید
- ماهانه جوششیرین + سرکه + آب جوش
- استفاده از قرصهای آنزیمی مخصوص فاضلاب (هفتهای یک بار)
- در صورت تداوم بو → احتمال شکستگی یا نشتی لوله اصلی وجود دارد → نیاز به بررسی با دوربین
بازکنی با دستگاههای تشخیص بو و دوربین حرارتی، محل دقیق مشکل را در کمتر از ۳۰ دقیقه پیدا میکند.
هرگز از اسید و مواد شیمیایی قوی استفاده نکنید؛ دشمن شماره یک لولهها
اسیدهای لوله بازکن (حاوی سولفوریک یا هیدروکلریک) در کمتر از ۲ سال باعث:
- پوسیدگی لولههای PVC و پلیکا
- خوردگی اتصالات فلزی
- نازک شدن دیواره و ترکیدگی ناگهانی
- آلودگی آب زیرزمینی
در سال ۱۴۰۳، بیش از ۱۲۰۰ مورد ترکیدگی ناشی از اسید در تهران گزارش شده است. روش استاندارد، استفاده از فنر برقی حرفهای است که توسط متخصصان بازکنی انجام میشود.
نشانههای هشداردهنده گرفتگی را جدی بگیرید
لولهها قبل از مسدود شدن کامل، علائم واضحی میدهند:
- تخلیه خیلی کند آب سینک یا توالت
- صدای قلقل یا غرغر در لولهها
- برگشت آب از کفشور یا سینک بغلی
- بوی شدید فاضلاب بهویژه صبحها
- لکههای نم و رطوبت روی دیوار یا سقف
- بالا آمدن آب در توالت ایرانی هنگام شستشو
هر یک از این علائم یعنی شما فقط چند روز تا گرفتگی کامل فرصت دارید. تأخیر = هزینه ۵ تا ۱۰ برابری!
سرویس سالانه لولهها؛ تنها تضمین واقعی ۱۰ سال کارکرد بدون مشکل
یک سرویس کامل سالانه شامل:
- فنرزنی تمام لولههای آشپزخانه، حمام، توالت و اصلی
- شستشوی فشار قوی ناودان و پشتبام
- بررسی با دوربین (در صورت نیاز)
- رفع بوی بد و جرمزدایی سیفونها
- ارائه گزارش تصویری و تضمین کتبی
خانوادههایی که سالانه از سرویس لوله بازکنی و فنر برقی استفاده میکنند، معمولاً تا ۱۰ سال هیچ گرفتگی جدی ندارند.
جمعبندی
برای افزایش عمر لولههای فاضلاب تا ۱۰ سال یا بیشتر، رعایت این اصول ضروری است:
- جلوگیری از ورود چربی و مواد زائد
- انجام سرویس دورهای
- نگهداری پاییزی
- جلوگیری از بو
- پرهیز از اسید
- توجه به نشانههای هشداردهنده
یک سرویسدهنده تخصصی مثل Bazkoni میتواند بهترین تضمین برای سلامت سیستم فاضلاب ساختمان باشد.
با یک تماس ساده، تا ۱۰ سال خیالتان از سیستم فاضلاب راحت!